DOROTA TARANEK – Tkaniny żakardowe
Trzeba odwagi by w XXI wieku stawiać na żakard jako instrument artystycznej wypowiedzi. Uwikłany w rygory mechanicznej realizacji zdaje się być zaprzeczeniem nieskrępowanego gestu czy walorowych niuansowań na rzecz osadzonych w sieci powtarzanych, rytmicznych układów motywów bądź wiernego odwzorowywania nawet i skomplikowanych wizerunków, lecz w jednostajnie wytkanych powierzchniach.
Sięgając po żakardowe medium, trzeba stanąć przed koniecznością zmierzenia się z rozbudowanymi zasadami konstrukcji i połączyć je z właściwościami dostępnego materiału. Użyte przędze mogą występować w rozmaitych konfiguracjach, acz regulowanych wymogiem tkackich wiązań. Liczba i gęstość osnów, rodzaje wątkowania, wybór i rozmaite zestawianie splotów, a wreszcie budowa raportu nie brzmią zbyt artystycznie, ale to one są bazą do realizacji plastycznego pomysłu. Trzeba zatem wiedzy, by móc swobodnie poruszać się w tym obszarze.
Dorota Taranek robi to w sposób znakomity i niepowtarzalny, jak sama twierdzi „zauroczona niezmiennie i długotrwale” logiką żakardowego mechanizmu…
Trzeba talentu i ogromnej pasji, by „mechaniczne medium” okiełznać i nadać mu własny, niepowtarzalny stygmat, uczynić rodzajem autorskiego podpisu.
W monumentalnych żakardach (ich wymiary oscylują od ok. 150 cm w podstawie do od ponad 200 do blisko 300 cm wysokości) rozgrywa się bardziej złożona historia. Jest wypadkową plastycznego pomysłu wywodzącego się z emocjonalnego postrzegania świata i bacznej obserwacji nawet najdrobniejszych, naturalnych „mimowolnych obrazów”, uchwyconych najpierw w ekspresyjnie oddanych rysunkach (ołówkiem, piórkiem, patykiem, suchym pędzlem, zwitkiem tkaniny, grubą warstwą farby), a następnie ujmowanych w porządkujące karby żakardowego warsztatu.
Małgorzata Wróblewska Markiewicz
Dorota Taranek pochodzi z Żyrardowa, mieszka w Łodzi. Ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych (dzisiejsza Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego) w Łodzi. Obecnie jest adiunktem w Instytucie Architektury Tekstyliów na Wydziale Technologii Materiałowych i Wzornictwa Tekstyliów Politechniki Łódzkiej. Jej pasją jest realizowanie tkanin techniką żakardową nie tylko dla potrzeb przemysłu, ale także unikatowych, artystycznych. Maluje na jedwabiu.
